- پایگاه اطلاع رسانی موج ارس جلفا - https://mojearasejolfa.ir -

نمادسازی شهری، نقطه عطف زمانه

به گزارش موج ارس جلفا [1]، وجود نماد و نشان برای هر شهر و کشوری در بردارنده پیام های مختلفی برای معرفی مختصر و موجزی است که ضمن آن سعی می شود مؤلفه های ماندگاری در اذهان از لحاظ شکل، محتوا و جامعیت در قالب یک نماد رعایت شود.

مثلاً برج ایفل در پاریس فرانسه، معرف این کشور در ابعاد فرهنگی و صنعتی است، یا برج پیزا در ایتالیا می خواهد قدمت تمدنی این کشور را به رخ بکشد.

مجسمه معروف آزادی در آمریکا برای شهروندان این کشور نماد دنیاطلبی و سیطره بر جهان است.

روسیه میدان سرخش را به عنوان نماد خود برگزیده تا شکوه تمدنی قرن های گذشته اش را برای بازدیدکنندگان زنده نگه دارد.

همه کشورها بسته به نوع فرهنگ، حکومت و سابقه تمدنی خود و اهدافی که دنبال می کنند به نمادسازی پرداخته اند و یا به نمادهای پیشینیان خود پایبند مانده اند.

در کشورمان ایران نیز به عنوان یکی از تاریخی ترین کشورهای دنیا، در قرون و اعصار گذشته، نمادهای مختلفی ساخته و ترویج شده و بعضاً جا افتاده اند بطوریکه هنوز هم دنیا، ایران را بدان نشان ها و نمادها یاد می کند.

اگر با مرور این مقدمه اهداف آن را در مقیاس شهری و استانی در شهر تاریخی و توریستی هادیشهر بسنجیم نکات قابل تأملی بدست می آید.

میدان امام حسن (ع) هادیشهر که روزگاری آرم استیل «الله»، که نماد جمهوری اسلامی است در همین میدان نصب شد و روزگاری دیگر شیر سنگی در وسط میدان علم کرده شد و اکنون سالهاست که تقریباً هیچ نمادی ندارد و فقط فواره آب مانده است و میدان امام حسن (ع) که خود دلیل محکمی بر عدم توفیق مدیریت شهری در چگونگی توجه به این میدان است.

از یک طرف با بی نمادی میدان امام حسن (ع) مواجهیم و از طرفی هم این میدان با نمادهای غیر مرتبط با نام میدان، تزئین شده است؛ در حقیقت تناقض در شیوه نامگذاری و توجه نکردن به مؤلفه های محتوایی در نمادسازی و آزمون و خطاهای پی در پی که نتیجه فقدان تمرکز در اندیشه تکامل یافته برای توجه به نماد مهمترین میدان هادیشهر است باعث شده که ۳۴ سال آب در هاون کوبیده شود.

با این وجود شهرداری هادیشهر در یک سال اخیر اقدام به نصب تندیس هایی در برخی از میادین شهر کرده است، مثلاً در میدان قیام تندیس ۲۲ بهمن که نماد قیام مردم انقلابی علیه رژیم شاهنشاهی و روز پیروزی انقلاب اسلامی است را قرار داده است.

این اقدام که فی نفسه قابل تحسین می باشد اما جای تأسف است که به سبب عجله در انتخاب نماد، توجهی به جلوه های هنری و زیبایی تندیس نصب شده و انتظارات و بازخوردهای افکار عمومی نشده است و اینکه منظور طراح تندیس دقیقاً چه چیزی بوده است پرسش شاید دشواری باشد.

همچنین بسیار قابل تأمل است که ورودی اصلی شهر هادیشهر نماد درخور توجه و ماندگاری که معرف این شهر تاریخی و توریستی باشد، ندارد.

حال آنکه به باور بسیاری نمادسازی در شهرها به ارتقاء شاخص های کلان توسعه منجر می شود، متأسفانه بسیاری از مدیران شهری، تمام توان خود را صرف امور جاری می کنند و با غرق در روزمره گی ها فرصت های خلاقانه اندیشیدن و عمل کردن را از خود می گیرند.

مردم، شهر تبریز را به مقبره الشعرا، اصفهان را به سی و سه پل و میدان امام، شیراز را به حافظیه و دروازه قرآن و مشهد را به حرم رضوی می شناسند.

تمام شهرهای مهم دنیا برای آنکه نام خود را بر سر زبان ها بیندازند و به این شکل کسب درآمد و گردشگر کنند برای خود، نمادسازی می کنند؛ چه بصورت نمادهای موجود در میادین شهری و چه بصورت یک نماد کلی.

برخی شهرها بر روی یک اثر تاریخی مانور می دهند و برخی دیگر مشاهیر و نام آوران خود را به جهانیان معرفی می کنند بعضی از شهرها هم طبیعت و حیاط وحش خود را مطرح می نمایند.

هم اکنون شهرهای کوچکی را می بینیم که به خاطر توجه به نمادهای مشهور خود به سرعت رشد و توسعه می یابند و گاهی شهرهای بزرگی را شاهدیم که با از دست دادن جاذبه های عمدتاً اقتصادی خویش رشد منفی را تجربه می کنند.

بطور کلی با دقت در میادین و مراکز اصلی شهر هادیشهر و در مقایسه با شهرهای همطراز، این شهر بی نماد ارزیابی می شود.

در حالی که هادیشهر با تقدیم ده ها شهید، حضور شخصیت های مبارز و انقلابی، نام آوران علمی و فرهنگی همیشه در همه عرصه ها سرفراز بوده است.

حقیقت این است که این بی نمادی ها نشان از غفلت بزرگی دارد که انتظار می رود با انتخاب چند شخصیت دغدغه مند و هنرمند به عنوان مشاوران عناصر مدیریتی شورای شهر و شهرداری هادیشهر بتواند سرآغاز اصلاحاتی در احیای فرهنگ تاریخی این شهر باستانی شود.

اگر چه با توجه وِیژه مدیریت جدید شهرداری هادیشهر به عمران و آبادانی شهر در یک سال اخیر با ساخت و نصب تندیس هایی در برخی از میادین شهر سعی شده بخشی از خلاء موجود پر شود اما به واقع این میزان کافی نیست.

اگر بپنداریم فقط شهرداری هادیشهر متولی نمادسازی است همچون ۳۵ سال گذشته ره به خطا رفته ایم، باید با عزمی به وسعت تمام مسئولان شهرستان در پی ایجاد نمادهای انقلابی و شهری برای سرزمین مادریمان باشیم.